یکی از روندهای توسعه صنعت هوانوردی در ایران مربوط به تأسیس فرودگاه‌های متعدد با کاربری‌های مسافری، نظامی و کارگو (باربری) است. نکته قابل‌توجه اینکه، تأسیس فرودگاه‌ها محدود به مراکز استان نبوده و در بسیاری از شهرهای کشور فرودگاه جهت رفاه حال مسافران تأسیس شده است.
نوع و کیفیت خدمات ارائه شده در این فرودگاه‌ها نیز یکی از عواملی است که باعث میشود میزان خرید بلیط هواپیما و رضایت افراد در سفر افزایش پیدا کند و به استفاده از هواپیما ترغیب شوند.
نخستین فرودگاه‌های ایران کدام‌اند؟
فوران چاه نفت در خرداد ماه ۱۲۸۷ شمسی (مصادف با ۱۹۰۸ میلادی) در مسجد سلیمان، نیاز به تسهیلات بیشتر برای بهره‌برداری از این ماده ارزشمند را شدت بخشید و چندی نگذشت که نخستین پرواز یک هواپیما به خاورمیانه، در زمینی مسطح در مسجد سلیمان به زمین نشست.
این هواپیما از نوع رایپر 46 و مبدا حرکت آن لندن بود. مسافران این پرواز را کارشناسان زمین‌شناسی و تجهیزات آن را اقلام و لوازم کاری آنها، میکروسکوپ و مقداری دارو تشکیل می‌داد. زمینی که هواپیما بر آن فرود آمده بود، بنای احداث اولین فرودگاه ایران قرار گرفت که در منطقه نفتی «یمهه» واقع در مسجد سلیمان، جهت جابه‌جایی مدیران و اقلام و مراسلات نفتی ساخته شد.
فرودگاه مسجد سلیمان
چند سال بعد نیز در یکی از روزهای سال ۱۲۹۶ شمسی و در اواخر جنگ جهانی اول، مردم تهران برای نخستین بار شاهد پرواز هواپیما بر فراز آسمان بودند. این هواپیما به‌صورت قطعات مجزا، از روسیه و از طریق بندر انزلی به وسیله اتومبیل به تهران حمل شد. پس از سوار کردن قطعات، خلبان روسی با آن بر فراز تهرانِ بی‌برج‌وباروی آن ایام و در ارتفاع پائین پرواز کرد. از آنجایی‌که در آن زمان محلی به نام فرودگاه در تهران وجود نداشت، خلبان در محل امور خارجه تهران (میدان مشق) به زمین نشست.
سال‌ها بعد و به‌دنبال پیشرفت سریع صنعت هواپیمایی، حق انحصاری هواپیمایی در ایران به موجب قانون، در بهمن ۱۳۰۴ به شرکت هواپیمایی آلمانی یونکرس (Junkers) واگذار شد و ۲۲ سال بعد و پس از تأسیس باشگاه خلبانی با ۲۰ فروند هواپیما در سال ۱۳۱۷، فرودگاه مهرآباد عملاً تأسیس شد.
چند فرودگاه در ایران وجود دارد؟
در گذشته تنها برخی از مهم‌ترین شهرهای ایران مانند تهران، اهواز و مشهد دارای فرودگاه بودند و امکان استفاده از هواپیما در آنها وجود داشت. اما امروزه در بیشتر استان‌های کشور حداقل یک فرودگاه وجود دارد و امکان سفر هوایی به بیشتر نقاط ایران امکان‌پذیر است. در حال حاضر، ۵۴ فرودگاه دولتی ایران در مالکیت شرکت فرودگاه‌های کشور قرار دارند؛ ولی طبق فهرست موجود در سامانه اطلاعات پرواز، تنها ۳۱ فرودگاه فعال در کشور وجود دارد. البته تعدادی از این فرودگاه‌ها کاربری تک منظوره (مسافری) و تعدادی نیز کاربری دو منظوره (مسافری - نظامی) دارند.
کدام شهرها در ایران دارای فرودگاه بین‌المللی هستند؟
فرودگاه‌ها به دو گروه داخلی و بین‌المللی تقسیم می‌شوند. فرودگاه‌های داخلی همان‌طور که از نام آنها پیدا است، به پروازهای داخلی بین شهرهای یک کشور اختصاص دارند و اغلب فرودگاه‌های ایران نیز در این گروه قرار می‌گیرند. در مجموع، ۲۰ فرودگاه داخلی در ایران فعالیت دارند.
فرودگاه بین‌المللی به فرودگاهی گفته میشود که ویژگی‌های خاصی را دارد و نام آن در کتاب بین‌المللی (Aeronautical Information Publication) موسوم به AIP درج شده باشد. AIP کتابی متحدالشکل است که به‌وسیله‌ی کشورهای عضو ایکائو برای ارائه مشخصات فرودگاه‌ها و فضای مورد حاکمیت آنها چاپ و به کشورهای عضو ارسال میشود.
از جمله ویژگی‌هایی که فرودگاه بین‌المللی باید داشته باشد، این است که در آن، قسمت کنترل گذرنامه، قرنطینه و انواع سوخت موردنیاز پیش‌بینی شود و از استانداردهای پزشکی، کترینگ، امکانات تعمیراتی، امکانات و استانداردهای لازم برای نشست و برخاست هواپیماهای ویژه پروازهای بین‌المللی برخوردار باشد. از میان فرودگاه‌های ایران فرودگاه‌های مهرآباد، امام خمینی (ره)، هاشمی‌نژاد مشهد، بندرعباس، تبریز، زاهدان، شیراز، یزد، آبادان، اهواز، پارس آباد مغان، ساری، شاهرود، پیام البرز، کرمان، کرمانشاه، کیش، لارستان و اصفهان دارای مجوز بین‌المللی هستند.
کدام فرودگاه‌ها مرز هوایی محسوب می‌شوند؟
مرز هوایی مانند مرز خاکی و آبی است و تنها تفاوت آنها در قطاعی است که از زمین تا ارتفاع پروازی را شامل میشود. وسعت مرز هوایی ایران از وسعت مرز زمینی بیشتر است؛ برای نمونه، در ارتفاع ۳۵ هزار پایی (۱۰ هزار و ۷۰۰ متری)، وسعت و فضای کشور بزرگ‌تر از مرز روی زمین است و سطح کره بزرگ‌تری را در بر میگیرد.
اگرچه فرودگاه بین‌المللی از نظر امکانات، تفاوت‌های بارزی با فرودگاه مرز هوایی دارد؛ اما از نظر ورود اتباع خارجی و کالاها، قوانین یکسانی (مشابه قوانین مرز زمینی) در هر دو اعمال میشود. در واقع، ممکن است فرودگاهی جزو مرزهای هوایی ایران محسوب شود؛ ولی دارای مجوز فرودگاه بین‌المللی نباشد.
علاوه بر فرودگاه‌های بین‌المللی، فرودگاه‌های آبادان، اراک، اردبیل، ارومیه، ایلام، عسلویه، خلیج فارس، بم، بندر لنگه، بیرجند، بجنورد، بوشهر، کنارک، رفسنجان، رشت، زنجان، سبزوار، سنندج، ساری، شهرکرد، شاهرود، شیراز، قشم، کرمان، کرمانشاه، گرگان، لامرد و یزد جزو مرزهای هوایی ایران محسوب می‌شوند.
پرترافیک‌ترین فرودگاه‌های ایران کدام‌اند؟
طبق آمارهای منتشرشده، فرودگاه‌های زیر جزو ده فرودگاه پرترافیک ایران از نظر جابه‌جایی مسافر و بار محسوب می‌شوند:
- فرودگاه مهرآباد
- فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد
- فرودگاه امام خمینی
- فرودگاه شهید دستغیب شیراز
- فرودگاه اهواز
- فرودگاه کیش
- فرودگاه شهید بهشتی اصفهان
- فرودگاه شهید مدنی تبریز
- فرودگاه بندرعباس
- فرودگاه خلیج فارس
بهترین فرودگاه‌های ایران کدام‌اند؟
فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی و فرودگاه مهرآباد در تهران علاوه بر اینکه بیشترین تعداد پروازهای ممکن در کشور را دارند و شلوغ‌ترین فرودگاه‌های کشور محسوب می‌شوند، جزو بهترین فرودگاه‌های ایران نیز هستند. رتبه‌های بعدی برای بهترین فرودگاه‌های ایران به ترتیب به فرودگاه‌های مشهد، اصفهان، تبریز، کیش، قشم و شیراز می‌رسد.
بزرگ‌ترین فرودگاه ایران کدام است؟
در حال حاضر، فرودگاه بین‌المللی امام خمینی با ظرفیت جابه‌جایی ۶٫۵ میلیون مسافر و ۱۲۰ هزار تن بار در سال بزرگ‌ترین فرودگاه کشور محسوب میشود. این فرودگاه دارای سه ترمینال مسافری به نام‌های پایانه یک (فعال)، ترمینال سلام (فعال) و ترمینال ایرانشهر (در حال ساخت) است.
به‌تازگی، با آغاز به کار ترمینال سلام، پروازهای داخلی نیز وارد برنامه پروازی فرودگاه امام شده‌اند. همچنین، این فرودگاه قطب ایرلاین‌های داخلی از جمله ایران ایر، آسمان، ماهان، معراج، قشم، تابان، زاگرس، آتا و کاسپین محسوب میشود.
چند فرودگاه تجاری (کارگو) در ایران وجود دارند؟
فرودگاه پیام تنها فرودگاه حمل بار (کارگو) و بزرگ‌ترین مرکز آموزش خلبانی در میان فرودگاه‌های ایران است که در منطقه ویژه اقتصادی پیام قرار دارد. فرودگاه پیام توسط شرکت خدمات بین‌المللی هوایی پیام اداره میشود و متعلق به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی ایران است.
فرودگاه پیام دارای باندی به طول ۴۱۵۰ و عرض ۶۰ است که یکی از بهترین باندهای پروازی در سطح کشور محسوب میشود. همچنین، این باند توانایی پذیرش انواع هواپیماهای پهن‌پیکر را دارد و از این رو، در مواقع اضطراری میتواند جایگزین فرودگاه مهرآباد و فرودگاه امام خمینی (ره) شود.
علاوه بر این، باند فرودگاه پیام مجهز به سیستم روشنایی است و به دلیل عدم وجود موانع طبیعی و دست‌ساز در محوطه فرودگاه، در حوزه ایمنی یکی از امن‌ترین فرودگاه‌های کشور محسوب میشود.
همچنین، قرار است در آینده نزدیک، فرودگاه پیام در کنار مأموریت اصلی خود به فرودگاه مسافربری نیز تبدیل شود. به همین منظور، ترمینالی به وسعت ۶۰۰۰ متر مربع با ظرفیت پذیرش یک تا ۱٫۵ میلیون نفر مسافر در سال برای پوشش پروازهای داخلی و خارجی این فرودگاه در نظر گرفته شده است.
اگر قصد خرید بلیط هواپیما از ایرلاین‌های داخلی و خارجی را دارید، می‌توانید با کمک موتور جستجوی پرواز کجارو، بلیط ارزان هواپیما به مقصد مورد نظرتان را یافته و به‌آسانی از فروشنده‌های معتبر خریداری کنید.
